Ngày nay, vải thổ cẩm được sử dụng rộng rãi trong may mặc, nội thất, đồ gia dụng, v.v. Tuy nhiên, nhiều người vẫn còn thắc mắc vải thổ cẩm là loại vải gì, quy trình sản xuất ra sao,…Ưu điểm và nhược điểm của loại vải này là gì? Để giải đáp những thắc mắc trên mời bạn đọc cùng Xưởng may gia công Apis tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Thổ cẩm là gì?
Vải thổ cẩm là loại vải được dệt thủ công 100%, trên bề mặt vải có nhiều họa tiết. Nét độc đáo không chỉ là trang trí nhiều hoa văn mà những hoa văn này còn làm cho vải nổi như thêu. Ở Việt Nam, thổ cẩm dùng để chỉ vải dệt thủ công, hoa văn được dệt bằng phương pháp thủ công truyền thống của đồng bào dân tộc miền núi.
Nguồn gốc, quy trình
Vải gấm có nguồn gốc từ các loại cây mọc tự nhiên như bông, cây gai dầu và cây lanh. Về màu sắc của vải, có thể sử dụng nhiều màu sắc khác nhau, chủ yếu là màu tự nhiên mà các dân tộc thiểu số tìm thấy ở vùng mình sinh sống. Ví dụ như bắp cải tím, củ cải đường; màu vàng nghệ;….
Tùy theo từng vùng có các cách dệt thổ cẩm khác nhau nhưng nhìn chung có các bước cơ bản như sau:
Bước 1: Sơ chế bông
- Trồng và thu hoạch bông: Thu hoạch bông là thời điểm tốt nhất để trồng sau khi trồng. trồng trong 6 tháng và nên thu hoạch vào những ngày nắng ráo.
- Cuộn bông: Bông được sấy khô, sau đó những cục bông này được kéo căng bằng tay hoặc bằng dụng cụ chuyên dụng để sợi bông mỏng hơn, mảnh hơn và tơi hơn.
Bước 2: Kéo sợi
- Cúi cung: Dùng que tre nhỏ và dài làm đũa. Lấy một sợi bông bằng đầu ngón tay trải đều trên bề mặt, sau đó đặt que tre đã chuẩn bị sẵn lên trên và chà xát sao cho bông dính chặt vào que và có kích thước bằng ngón chân cái. Mỗi dải bông như vậy được gọi là một lò xo.
- Kéo sợi: Kéo và cuộn chỉ thành từng cuộn dài khoảng 15cm, dùng từng dải để kéo vải.
Bước 3: Xử lý sợi vải
- Ngâm cùi vải: Ngâm xơ vải trong nước bột vải. Hiện tại, những sợi dây vừa được đưa vào bờ được chia thành hai phần. Đầu tiên, một phần được nhuộm và sau đó dệt kim, phần còn lại được xử lý ngược lại, tức là dệt kim và sau đó nhuộm.
- Nhuộm sợi: Đầu tiên mang sợi dùng để đan các mẫu đã nhuộm.
Bước 4: Treo vải
- Treo vải: Một người đứng ở đầu khung để căng vải, những người còn lại nên chải lược lớn để vải không bị rối.
- Với cây vải: Cắm hoa theo mẫu thổ cẩm đã hoàn thành.
Bước 5: Thành phẩm
- Dệt vải: Dệt vải thổ cẩm đòi hỏi người dệt phải thuộc lòng từng sợi chỉ, hoa văn để dễ dàng thay đổi màu sắc các suốt chỉ. Nếu sai thì xóa đi làm lại.
- Nhuộm vải: Vải thổ cẩm sau khi được dệt xong sẽ được nhuộm.
Ưu nhược điểm vải thổ cẩm
Vì là vải 100% tự nhiên từ chất liệu vải đến màu sắc vải. Vì vậy vải gấm có những ưu nhược điểm sau:
Ưu điểm vải thổ cẩm
- Mềm mại, người mặc sẽ có cảm giác vô cùng thoải mái.
- Thấm hút mồ hôi dễ dàng, mặc rất mát và thoải mái.
- Họa tiết và màu sắc khác nhau.
- Chất liệu thân thiện và siêu an toàn cho da của bạn.
Nhược điểm vải thổ cẩm
- Phức tạp trong quá trình giặt tẩy, khó bảo quản.
- Dễ phai màu.
- Nhăn xé sợi vải.
Cách chọn mua vải thổ cẩm
Để nhận biết vải gấm và quyết định mua hàng, bạn có thể căn cứ vào các yếu tố sau:
- Màu sắc: Vải gấm có màu sắc tự nhiên, màu không sử dụng hóa chất. Bạn nên chọn những loại vải đều màu và không có vết ố hay dấu hiệu “lão hóa”.
- Độ mịn và mềm mại tự nhiên.
- Độ dày: Vải gấm phải có độ dày đồng đều, sờ chắc tay, không quá dày cũng không quá mỏng.
- Độ bền: Vải gấm phải bền và không dễ bị đứt trong quá trình sử dụng.
- Chất liệu: Vải gấm phải là vải gấm hữu cơ 100%, không được pha trộn với các chất liệu khác.
Ứng dụng vải thổ cẩm
Vải thổ cẩm được sử dụng rộng rãi trong các ngành may mặc, trang sức, đồ gia dụng và nội thất. Nó chắc, mềm và mịn, dễ hút nước nên thích hợp để sản xuất các sản phẩm yêu cầu chất lượng và độ bền cao. Ngoài ra, vải gấm còn được dùng trong ngành nông nghiệp, ví dụ như để che phủ vườn hoa, cây trồng, bảo vệ cây trồng khỏi nhiễu động nhiệt và giông bão.